Xương cùng cụt tuy có kích thước khá nhỏ so với nhiều loại xương khác nhưng lại giữ nhiệm vụ vô cùng quan trọng như cố định các cơ quan xung quanh hay giúp cơ thể cân bằng,... Vậy các đặc điểm giải phẫu xương cùng cụt là gì, chức năng cụ thể của loại xương này ra sao? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về xương cùng cụt qua bài viết dưới đây của Phòng khám Xương Khớp Hoàn Cầu.
XƯƠNG CÙNG CỤT LÀ GÌ?
Trước khi tìm hiểu về các đặc điểm giải phẫu xương cùng cụt, bạn nên nắm được xương cùng cụt là gì. Xương cùng cụt hay xương cụt có vị trí nằm ngay bên dưới xương cùng, ở vị trí dưới cùng của cột sống. Đây là một xương nhỏ có hình tam giác ngược, thường được tạo thành tự sự hợp nhất của 3, 4 hoặc 5 xương nằm ở vị trí cuối cùng của cột sống. Quá trình hợp nhất xương cùng cụt này thường sẽ bắt đầu ở độ tuổi 20 và hoàn tất trước năm 30 tuổi.
Trước khi quá trình hợp nhất diễn ra, các đốt sống này thường có cấu trúc tương tự như các đốt sống khác của cột sống. Trong quá trình được hợp nhất, xương cùng cụt sẽ được kết nối với xương cùng bằng 1 khớp bán động, ít di động và không có độ linh hoạt.
Ở nam giới, sự hợp nhất xương cùng và xương cùng cụt thường sẽ diễn ra sớm hơn và khi đó, độ cong của phần xương này sẽ phân bố đều trên toàn bộ chiều dài của xương. Trong khi đó, xương cùng cụt của nữ giới sẽ ít cong hơn, thường có độ rộng và hướng về phía sau nhiều hơn.
CÁC ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU XƯƠNG CÙNG CỤT
• Hình dáng: Xương cùng cụt có hình tam giác ngược và trước khi hoàn thiện quá trình hợp nhất với xương cùng, xương này chính là các đốt sống kém phát triển. Khi đó, xương cụt đang có hình dạng giống với các nốt xương thông thường khác. Hình dáng xương cùng cụt có thể có sự khác nhau dựa vào các đặc điểm giới tính và cá thể riêng biệt.
• Số lượng các đốt sống: Các đốt sống xương cùng cụt từ 3 đến 5, thường có 4 đốt. Những đốt sống này là Co1 - Co4. Ngoài ra, có một số người còn có thể có 3 hoặc 5 đốt sống xương cụt.
• Vị trí: Xương cùng cụt nằm ở phần đáy của xương khớp với đỉnh của xương cùng.
CHỨC NĂNG CHÍNH CỦA XƯƠNG CÙNG CỤT
Mặc dù là phần xương có kích thước nhỏ nhưng xương cùng cụt lại giữ một chức năng vô cùng quan trọng trong cơ thể. Cụ thể, xương cùng cụt có các chức năng chính như sau:
♦ Là vị trí chèn cố định cho nhiều gân, cơ và các dây chằng ở khu vực xung quanh.
♦ Giúp hỗ trợ phân chia đều trọng lượng của cơ thể, giữ cân bằng khi ngồi. Khi đang trong tư thế ngả lưng, xương cụt sẽ nhận nhiều áp lực hơn, từ đó giúp hỗ trợ hậu môn nằm đúng vị trí.
♦ Hỗ trợ nâng đỡ và giúp ổn định vùng cột sống.
♦ Hỗ trợ cho các hoạt động di chuyển, ngồi, đi, đứng của con người.
♦ Xương cùng cụt giúp kết nối các cơ quan khác bên trong cơ thể con người. Vậy nên khi xương cùng cụt bị đau sẽ kéo theo cảm giác đau ở toàn bộ cột sống, nhưng cơn đau xương cùng cụt vẫn có thể bị lan sang vùng hông.
♦ Hỗ trợ và làm cân bằng vận động của các khớp, giúp cho khớp hoạt động linh hoạt hơn.
VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP TẠI XƯƠNG CÙNG CỤT VÀ NGUYÊN NHÂN
Vấn đề thường gặp nhất liên quan đến phần xương này chính là đau xương cùng cụt. Cả nam và nữ giới đều có nguy cơ bị đau xương cùng cụt, tuy nhiên tỷ lệ xuất hiện bệnh lý này thường cao hơn. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau xương cùng cụt:
Chấn thương trực tiếp
Nguyên nhân này thường xuất hiện do người bệnh bị té ngã và làm tác động lên xương cùng cụt. Những tác động này có thể gây ra tình trạng bầm tím xương, trật khớp xương và thậm chí là gãy xương.
Áp lực kéo dài thường xuyên và lặp lại nhiều lần
Những hoạt động gây ra áp lực lớn kéo dài lên xương cùng cụt như ngồi trên bề mặt cứng trong thời gian quá dài, cưỡi ngựa,... có thể làm tổn xương phần xương cùng cụt. Mặc dù nguyên nhân này không gây ra cơn đau kéo dài cho xương cùng cụt nhưng tình trạng viêm và các triệu chứng khác kèm theo cần được điều trị kịp thời để đảm bảo sức khỏe.
Khối u hoặc bị nhiễm trùng
Nguyên nhân khối u hoặc nhiễm trùng dẫn đến bệnh lý đau xương cùng cụt khá hiếm gặp. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp xương cùng cụt bị viêm, nhiễm trùng và gây ra cảm giác đau đớn cho người bệnh.
Thừa cân - Béo phì
Khi bị thừa cân - béo phì, trọng lượng cơ thể lớn sẽ gây đè ép lên xương cùng cụt trong thời gian dài và gây ra các cơn đau.
Ảnh hưởng của một số bệnh khác
Tình trạng đau xương cùng cụt có thể xuất hiện do các vấn đề sức khỏe ở những vị trí khác thuộc cột sống hoặc vùng xương chậu, phổ biến là các bệnh lý như thoát vị đĩa đệm thắt lưng, thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng,...
Nguyên nhân khác khiến phụ nữ dễ bị đau xương cùng cụt
Theo các thống kê, người nữ giới sẽ có nguy cơ bị chấn thương, đau xương cùng cụt cao gấp 5 lần so với nam giới do những nguyên nhân sau:
► Khung chậu nữ giới có cấu trúc rộng, khiến cho khả năng xoay của khung chậu bị giảm và dễ gặp chấn thương hơn.
► Khi ngồi, nữ giới thường có xu hướng dồn nhiều trọng lượng cơ thể lên phần xương chậu, từ đó có thể dẫn đến tình trạng chấn thương và đau đớn.
► Khi sinh con, phụ nữ có thể gặp phải tình trạng chấn thương cấp tính, thậm chí là gãy xương nếu em bé di chuyển qua xương cùng cụt.
► Nữ giới thường bị chuột rút cơ ở vùng chậu cũng có thể khiến xương cùng cụt bị đau.
► Phụ nữ đang trong giai đoạn mắc hội chứng tiền kinh nguyệt cũng dễ đau xương cùng cụt hơn.
Tóm lại, thông qua các đặc điểm giải phẫu xương cùng cụt, chắc hẳn bạn đã hiểu được tầm quan trọng của phần xương này trên cơ thể. Do đó, việc chú ý đến sức khỏe, bảo vệ xương cùng cụt là điều mà bất cứ ai cũng nên thực hiện, nhất là đối với nữ giới.
Để bảo vệ sức khỏe xương cùng cụt, các chuyên gia tại Phòng khám Xương Khớp Hoàn Cầu khuyên bạn NÊN:
⇒ Không mang vác vật có khối lượng quá nặng vì rất dễ khiến xương cụt bị tổn thương.
⇒ Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng có lợi cho xương khớp.
⇒ Thường xuyên tập luyện, vận động để tăng sức đề kháng cho cơ thể. Tuy nhiên cần lưu ý vận động cẩn thận, tránh chấn thương do té ngã có thể làm ảnh hưởng đến xương cùng cụt cũng như các vị trí xương khớp khác.
⇒ Ngồi đúng tư thế, không nên dồn trọng lượng cơ thể lớn lên xương cùng cụt vì có thể gây áp lực, khiến phần xương này bị đau.
⇒ Nên dùng các vật mềm như nệm,... lót bên dưới khi ngồi để giúp xoa dịu các triệu chứng đau xương cùng cụt.
⇒ Có chế độ sống, sinh hoạt lành mạnh, bên điều chỉnh thời gian làm việc và nghỉ ngơi một cách hợp lý.
Hy vọng từ những thông tin tổng hợp về chức năng, đặc điểm giải phẫu xương cùng cụt như trên, bạn đã có thể hiểu hơn về xương này để phòng ngừa tốt các vấn đề bệnh lý. Mọi thắc mắc khác liên quan đến xương cùng cụt hoặc những vấn đề xương khớp khác, hãy liên hệ đến Phòng khám Xương Khớp Hoàn Cầu qua Hotline 028 3817 2299 hoặc KHUNG CHAT bên dưới để được hỗ trợ miễn phí.
